Organoïdenproject

Sinds 2016 ondersteunt de Mucovereniging het organoïdenproject. Organoïden zijn als het ware mini-darmpjes gekweekt vanuit stamcellen afkomstig van een klein stukje darmslijmvlies van één persoon. Hiertoe wordt er eenmalig een fragmentje darmweefsel uit de endeldarm afgenomen. In dat gedeelte van de darm zitten geen pijnsensoren. Het verdere onderzoek vindt plaats in het laboratorium. Omdat het CFTR-eiwit ook op de organoïden voorkomt, kunnen ze gebruikt worden om het effect van nieuwe therapieën op te testen, en dit voor elke mucopatiënt afzonderlijk. Dit is schematisch weergegeven in de figuur hieronder. Een knap staaltje ‘gepersonaliseerde geneeskunde’!

Aan de hand van onderstaand filmpje krijg je meer uitleg over het organoïdenproject.

Om na te gaan of een bepaalde CFTR-modulator in staat is om het CFTR-eiwit correct te laten functioneren, wordt de zogenaamde ‘zweltest’ uitgevoerd: indien het CFTR-eiwit aanwezig en werkzaam is, zullen de gestimuleerde organoïden opzwellen.

Deze veelbelovende techniek is in Nederlandse onderzoekslaboratoria op punt gesteld, en wordt uitgerold naar andere labo’s. Bekijk hier het filmpje dat de Nederlandse patiëntenorganisatie (NCFS) hierover maakte, in samenwerking met het Universitair Medisch Centrum in Utrecht. In België worden organoïden getest in het stamcelinstituut van de KULeuven. De Mucovereniging droeg reeds 582 052 euro bij aan het Belgische organoïdenproject. Het doel hiervan is om organoïden te kweken van alle Belgische mucopatiënten die aan dit project wensen mee te werken en dit om na te kijken of de beschikbare modulatoren erin slagen om de werking van het CFTR-eiwit te verbeteren bij individuele patiënten, en in een later stadium om te bepalen welke combinatie het best werkt bij welke patiënt. Een aangepaste microscoop werd hiervoor geïnstalleerd in het stamcellaboratorium. Deze microscoop werd door de Mucovereniging aangekocht (kostprijs: ca. 300 000 euro) en voor de duur van het project uitgeleend aan de onderzoekers.

Intussen werden al van ruim 100 mensen met muco minidarmpjes gekweekt waarop het effect van de bestaande medicatie werd getest. Die resultaten worden nu besproken door het studieteam en zullen worden teruggekoppeld aan de deelnemers. De studie zal nu verder worden uitgebreid naar alle Belgische mucocentra. Je muco-arts zal je vertellen hoe je kan deelnemen.

Laatste update: