Eerste stappen gezet richting vaccin tegen Pseudomonas aeruginosa

Ongeveer 40% van de volwassenen met muco zijn chronisch geïnfecteerd met Pseudomonas aeruginosa. Dat wil zeggen dat deze bacterie gedurende minstens een jaar in minstens de helft van de onderzochte sputumstalen kan teruggevonden worden. Pseudomonas kan ernstige schade toebrengen aan de longen van mucopatiënten en mensen met een verzwakt immuunsysteem. De bacterie is ook erg moeilijk te bestrijden aangezien er vaak resistentie tegen verschillende soorten antibiotica optreedt. Lijkt ze toch uitgeroeid en zijn er nog slechts een heel klein aantal ziektekiemen in de longen aanwezig, dan nog kan Pseudomonas terug heropflakkeren.

Onderzoekers aan de West Virginia University in de Verenigde Staten zijn momenteel bezig met het ontwikkelen van een vaccin dat infectie met Pseudomonas moet voorkomen. Hier is veel voorbereidend werk aan vooraf gegaan waarbij men op zoek ging naar de zwakke plek van de bacterie. Net zoals het menselijk lichaam ijzer nodig heeft om te functioneren, heeft ook Pseudomonas ijzer nodig om te groeien. De bacterie bezit dan ook verschillende mechanismen om ijzer op te nemen uit de omgeving. De onderzoekers hebben deze mechanismen bestudeerd en verschillende bacteriële eiwitten geïdentificeerd die hierbij essentieel zijn. Vervolgens hebben de onderzoekers deeltjes van deze eiwitten geïnjecteerd bij muizen om een reactie van het immuunsysteem uit te lokken, een proces dat immunisatie heet. Dit is het klassieke mechanisme achter een vaccinatie. Na de vaccinatie werden de muizen besmet met Pseudomonas. Door de immunisatie met het vaccin was het immuunsysteem van de muizen in staat 99,9% van de bacteriën te doden.

Wat nu volgt is verdere optimalisatie van het vaccin zodat bij een infectie alle bacteriën gedood worden. Dit willen de onderzoekers bewerkstelligen door in hun vaccin meerdere deeltjes van verschillende eiwitten betrokken bij de ijzeropname te combineren. Pseudomonas past zich immers heel snel aan de omgeving aan. Een vaccin dat een immunisatie tegen slechts één eiwit oplevert, zou Pseudomonas ertoe kunnen aanzetten een ander mechanisme voor ijzeropname te activeren, wat het vaccin op termijn waardeloos zou maken. Ook willen de onderzoekers experimenteren met verschillende methodes om het vaccin toe te dienen. Ze vermoeden dat inhalatie van de bacteriële deeltjes het meest efficiënt is bij mensen met luchtweginfecties. Daarna moet het vaccin ook nog getest worden op mensen door middel van klinische proeven.

Dit artikel is een bewerking van dit bericht verschenen op de Amerikaanse nieuwswebsite CF News Today.